Rewitalizacja wspiera rozwój obszarów zdegradowanych
Ożywienie przeobrażeń infrastrukturalnych w miastach i odejście od projektów typowo inwestycyjnych na rzecz wspólnych działań z mieszkańcami i dla mieszkańców – to tylko niektóre zmiany wynikające z nowego spojrzenia na rewitalizację. Obecnie rewitalizacja to nie tylko przebudowa lub adaptacja budynków, ale przede wszystkim rozwiązywanie problemów społecznych, poprawa warunków mieszkaniowych, poprawa przestrzeni publicznych oraz zwiększanie atrakcyjności gospodarczej. Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 09.10.2015 o rewitalizacji (Dz. U. z dnia 03.11.2015 poz. 1777) rewitalizacja jest to proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji.
Rewitalizacja to kompleksowe działanie, które służy zwalczaniu ubóstwa, bezrobocia i innych problemów społecznych, dotyczących wytypowanych części gminy, w powiązaniu z poprawą warunków do rozwoju gospodarczego (np. nowe miejsca pracy), rozwoju infrastruktury publicznej (np. sieci komunikacji publicznej, dróg i parkingów itp.) oraz poprawy stanu środowiska (np. zwalczanie tzw. niskiej emisji, likwidacja nielegalnych wysypisk śmieci itp.). Zgodnie z przepisami prawa, rewitalizacją można objąć obszar co najwyżej 20% powierzchni gminy, zamieszkiwany maksymalnie przez 30% ludności.
Zintegrowany proces rewitalizacji powinien być prowadzony w dialogu z lokalną społecznością i wszystkimi innymi interesariuszami, którzy są w niego włączeni, takimi jak: lokalni przedsiębiorcy, instytucje kultury czy organizacje pozarządowe. Obecnie rewitalizacja staje się kluczowym elementem rozwoju miast, przeciwdziałając negatywnym zjawiskom oraz stymulując rozwój społeczny i gospodarczy.
Dzięki rewitalizacji można poprawić jakość życia i zahamować różne niekorzystne procesy np. migrację zarobkową młodych ludzi poza gminę, degradację obiektów komunalnych, zanieczyszczania środowiska i wiele innych, które wskażą sami mieszkańcy, a także samorządowcy, przedsiębiorcy czy organizacje pozarządowe z terenu gminy.
Skuteczna rewitalizacja terenów zdegradowanych w znacznym stopniu zależy od dobrej współpracy władz samorządowych, mieszkańców a także przedsiębiorców, organizacji społecznych i innych podmiotów działających na terenie gminy. Szczególnie ważne jest określenie potrzeb i oczekiwań wobec zmian rewitalizacyjnych, a także problemów i sposobów ich rozwiązania, w które cała społeczność lokalna powinna się zaangażować.
Przyczyny i skutki procesu rewitalizacji wykraczają poza obszar bezpośredniego prowadzenia działań i mają szerszy kontekst społeczny i terytorialny. Z tego powodu przed przystąpieniem do działań rewitalizacyjnych konieczne jest szerokie zbadanie powiązań i zależności pomiędzy obszarem całego miasta, a obszarem kryzysowym wyznaczonym do rewitalizacji. Gmina Sośnicowice rozpoczęła prace związane z opracowaniem Programu Rewitalizacji na lata 2016-2023. Pierwszym etapem było przygotowanie diagnozy związanej z wyznaczeniem obszaru zdegradowanego i rewitalizowanego. Jest to zadanie bardzo ważne dla całej społeczności lokalnej, a przede wszystkich dla mieszkańców tych terenów gminy, gdzie występuje najwięcej problemów społecznych, gospodarczych czy środowiskowych. Przygotowanie programu rewitalizacji jest również niezwykle istotne z punktu widzenia aplikowania przez gminę o środki unijne.
Gmina Sośnicowice skorzystała również z możliwości aplikowania o środki unijne wspierające proces rewitalizacji, w ramach konkursu organizowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. W kwietniu 2016 r. opracowano wniosek o dofinansowanie kosztów związanych z opracowaniem planu rewitalizacji dla Gminy Sośnicowice, który aktualnie jest oceniany przez ekspertów. Urząd Marszałkowski w Katowicach będzie również czuwał nad prawidłowością opracowywania lokalnych programów rewitalizacji w naszym regionie. Prace nad tym dokumentem powinny się zakończyć w Gminie Sośnicowice do końca 2016 r.